خانه لاری ها



خانه لاری ها در اواسط دوره قاجار و در سال 1286 هجری قمری به خواست حاج محمد ابراهیم لاری از تجار برجسته شهر یزد در محله فهادان ساخته شده است. تا اواخر دوره پهلوی اول، این بنا یکی از خانه های اعیان و اشراف دوران خود به شمار می آمد اما پس از گذشت سال های متمادی و به علت موروثی شدن به عمارتی متروکه تبدیل شد و متاسفانه آسیب ها و خسارات جدی و فراوانی را به خود دید. در سال 1363 شمسی با تلاش و پیگیری سازمان میراث فرهنگی کشور، این بنای تاریخی از صاحب وقت خود خریداری و مورد حفاظت و مرمت قرار گرفت.

خانه های قدیمی یزد و از جمله خانه لاری ها معمولا با توجه به ضرورت های شغلی و تمکن صاحب خانه از دو قسمت تشکیل می شد که هر یک از قسمت ها عملکرد خاص خود را داشته، اندرونی به عنوان ماوا و مسکن محارم و قسمت بیرونی به مکان اسکان و پذیرائی مهمانان اختصاص داشته است. خانه های اعیان و اشراف در شهر یزد بر اساس وضعیت دسترسی به زیرساخت های آبی شهر در کل شهر پراکنده بوده اند و به فراخور مکنت صاحب خانه، دارای عناصری مانند پایاب، پاکنه، سرداب، چاه خانه و مواردی از این دست بوده اند که این خانه هم دارای پایاب برای دسترسی به آب قنات زیر آن بوده است. خانه لاری ها شامل اتاق ارسی، هشتی، سه دری، کفش کن، تالار، اتاق بادگیر، حیاط مرکزی و اتاق آیینه (پنج دری) می باشد.

هر کجا که بادگیر باشد آن جا، عمارت تابستان نشین است. باد به بادگیر می خورد و باد را به داخل خانه هدایت می کند و پشت بادگیر حالت خلا ایجاد می شود بنابراین حالت مکش ایجاد می شود و باعث می شود که نصف بادگیر حالت مکش و نصف دیگر حالت دمش داشته باشند. عمارت روبروی بادگیر زمستان نشین است. سمت اتاق آیینه، پاییز نشین و سمت اتاق سه دری بهارنشین بوده است. در زمان قدیم در فصل های مختلف داخل اتاق های مختلف کوچ میکردند تا در اتاق مناسب آن فصل سکونت داشته باشند. در حیاط اصلی طول و عرض حوض برزگ است اما عمق کمی دارد. حال سایت ولکامینگ ایران این سوال را مطرح می کند که چرا عمق حوض های خانه های قدیمی یزد کم عمق بوده است؟ به دلیل کم آب بودن شهر یزد حوض ها را کم عمق می ساختند تا در مصرف آب صرفه جویی شود. در داخل حوض، تختی چوبی قرار دارد. پایه های تخت چوبی داخل آب است تا وقتی شبها روی تخت میخوابیدند، خزندگان مزاحمتی برای آن ها ایجاد نکنند.

برای اتاق آینه دو روایت وجود دارد. یکی آن که آقای لاری که برای تجارت به اروپا سفر می کرده عکس هایی را با خود از سفر می آورده و پسر خانواده آن ها را در سقف به کار برده است. روایتی دیگر آن است که این اتاق، آرایشگاه بوده است و عکس های به کار رفته به مانند مدل های داخل سالن آرایشگاه هاست و هنگامی که با فاصله از آیینه ایستاده اید خود را به صورت پیچیده ای می بینید و هنگامی که به آیینه نزدیک می شوید تصویر واضحی از خود خواهید دید.

خانه لاری ها
خانه لاری ها
خانه لاری ها
خانه لاری ها
خانه لاری ها
خانه لاری ها