دراین قسمت بزرگترین و مهمترین زیارتگاه تاریخی یعنی آرامگاه شیخ اجل سعدی شیرازی قرار دارد و به همین جهت هم قریه ایکه در آن واقع است بنام نامی او موسوم شده است بطوریکه معروف است در محل آرامگاه فعلی ، سعدی خانقاه او قرار داشته که در زمان حیات یعنی ثلث آخر عمر خویش در آن بسر می برده و پس از فوت در همان جا مدفون شده است.

آرامگاه سابق سعدی که از بناهای کریمخانی بود عمارتی را که کریمخان از آجر ساخته بود دو طبقه داشت : طبقه زیرین در وسط راه روی داشت که پلکان طبقه دوم از آنجا شروع می شد، طرفین راه رو هر طرفی دو اتاق کرسی دار بود، در قسمت شرقی ابتدا اتاقی بودو سپس اتاق وسیع دیگری با طاق مرتفعی قرار داشت که قبر سعدی در آن بود و محجری چوبی آن را احاطه کرده بود در قسمت غربی راه روهم دو اتاق، قرینه قسمت شرقی قرار داشت که بعدها مرحوم شوریده در اتاق غربی آن مدفون گردید.

طبقه بالا نیز مانند طبقه زیرین بود جز اینکه روی اتاق شرقی که قبر شیخ در آن قرار داشت به احترام او اتاقی نساخته بودند و طاق آن به اندازه دو طبقه مرتفع بود، تمام اتاقها از جلو دارای درک بود،در زمان پهلوی بنا به تصمیم انجمن آثار ملی عمارت آرامگاه قدیم خراب گردید و بجای آن آرامگاه فعلی ساخته شد که در اردیبهشت ماه سال ۱۳۲۱ بنای کنونی افتتاح شد.عمارت جدید آرامگاه سعدی در وسط باغی مصفا واقع است که با چمن ها و گلها و درختها محصور است، برروی در ورودی به محوطه آرامگاه این بیت شیخ باخط نستعلیق نوشته شده است. قبر سعدی دروسط عمارتی هشت ضلعی واقع است که سقف بلند آن با کاشی ها مزین است بالای این هشتی گنبدی است که با کاشی های آبی پوشیده شده است در جنوب این هشتی که روبروی در ورودی آرامگاه است ایوان زیبائی ساخته شده که دری به آرامگاه دارد و با کاشی مزین است در سمت مغرب آرامگاه ایوانی است که به اتاق کوچکی منتهی میگردد که در آن قبر شوریده قرار دارد. در داخل آرامگاه و ایوان آن منتخباتی از دیوان سعدی که روی کاشی نوشته شده به چشم می خورد.

حوض ماهی: قنات پر آبیکه که جاری است، در کنار آرامگاه سعدى نزدیک سطح زمین میرسد و در حیاط آرامگاه ۲۸ پله که پائین روند به آب آن قنات می رسند در اینجا جدول مزبور را قدری توسعه داده و مانند سربینه حمام طاقهائی در اطراف آن ساخته بودند که برای آبتنی و شستشوی بدن مناسب بود و چون ماهی زیادی در آن شناور است آن را حوض ماهی نامیده اند.