عمارت سرای بدیع ( خانه حاج رسولی ها)



نام این خانه برگرفته از بانی آن است. بزرگ خاندان حاج رسولی‌ها این خانه را ساخت. ایشان یکی از تجار به نام و معروف اصفهان در زمان صفوی بود. معماری خانه مربوط به اواخر دوران صفویه باز می‌گردد. با نگاهی دقیق‌تر متوجه می‌شویم که معماری خانه تلفیقی است از معماری صفویه و زندیه؛ یعنی این خانه آمدن و رفتن حکومت‌ها را از زمان تولدش دیده است

یکی از خانه های قدیمی در اواخر عصر صفویه است که معماری بسار زیبایی در نوع خود دارد. این خانه در گذشته شامل چهارخانه قدیمی بوده که سه خانه از آن به طور کلی تخریب شده اند اما خانهد ی باقی مانده مطابق با الگوبرداری از خانه های زمان صفوی به صورت یک دست و بدون اضافه نمودن هیچ بخش الحاقی به کالبد اصلی آن مرمت شده. به دلیل تخریب کل بنا در قسمت های جنوبی مرمت در این بخش به صورت کامل و مطابق با نقشه قسمت شرقی آن انجام شده. خانه فعلی 1400 متر مربع زیر بنا دارد. بهارنشین سه اتاقی بوده که قبلا آقایان اجازه ورود به آن را نداشته اند زیرا مهمانی های زنانه در آن برگزار می شده. بهار نشین اصلی به زنان بزرگ خانه اختصاص داشته و بهارنشین های کوچک تر برای زنان خدمه و دیگران استفاده می شده. لایه چینی و لایه چینی با ورق طلا ، نقاشی با ورق طلا، کشته بری با رنگ ، خطوط شیر و شکر ، آینه کاری ، کاشی کاری و تزتینات شومینه ها انواع هنرهایی هستند که کاربردشان رنگ و روح زندگی را به طرز عجیبی در این اتاق ها پدیدار کرده. در قسنت شمالی حیاط به شاه نشین می رسیم جایی که محل برگزاری مهمانی های مردانه بودهو برعکس بهارنشین هیچ زنی اجازه ورود به آن را نداشته البته اگر کسی از خانم ها می خواسته مراسم مردانه را ببیند میتوانسته از اتاق های بالای شاه نشین که گوشواره نام داشتند به صورت یواشکی و در سکوت تماشگر مهمانی مردان باشد.در شاه نشین یک شومینه بزرگ ، دو بادگیر که باعث خنکی هوای مکان می شده و یک کفش کن اصلی ترین اجزا آن هستند. شاه نشین دارای تنها ارسی پنج دری منحصر به فردی است که نمونه ی آن در جای دیگری نیست. تمایز این ارسی خاص و منحصر به فرد به دلیل نوع کار طرح قسمت بالای آن است.

طرح های اسلیمی این قسمت به طرز زیبایی داخل طرح های هندسی نشسته اند در حالی که در دیگر ارسی ها صرفا طرح های اسلیمی یا هندسی کار شده و به نقل از صاحب مکان نمونه ی این ارسی فقط در کاخ گلستان موجود است. طرح های شیر و شکر ، آیینه بری،گره چینی، آلت و لغت و نقاشی هایی که چهار فصل ایران را نشان می دهند زینت بخش شاه نشین بنا هستند. اولین اتاق از ساختمان بخش شرقی که شامل سه اتاق با سقف های گنبدی شکل است قبلا رختخواب خانه یا حبش خانه نام داشته و زمانی اتاق عشاق صفوی بوده. سقف این اتاق صاف بوده ولی در کاربری تازه مرمت گران و سازندگان با الهام از سقف اتاق های بهارنشین به آن ترکیبی گنبدی شکل دادند.

اتاق عشاق با رنگ های گرم و بیشتر قرمز تزئین شده و چهار نقاشی گل و مرغ که چهار فصل ایران را نشان می دهد به همراه چهار نقاشی از زنانی که به رسم قدیم انگار در قسمت های مختلف این خانه ایستاده اند روی سقف آن کار شده. لایه چینی با ورق طلا و هنر کپ بری روی بادگیر تزئینات این اتاق هستند. در کنار رختخواب خانه اتاقی به نام اتاق بزمی وجود دارد اتاقی دقیقا شبیه قبلی که این بار به جای رنگ قرمز از رنگ آبی مملو شده و روی سقف آن چهار تصویر از شاعران بزرگ ایرانی(حافظ،خیام،فردوسی،مولانا) نقاشی شده و دیگر تفاوت این اتاق با رختخواب خانه وجود یک شومینه گچ بری تو خالی مشبک است. در بنای غربی سرای بدیع نیز حوضخانه ای قرار دارد که در قدیم برای تفریح میان روز از آن استفاده می شده و بیشتر محافل شعر خوانی و.... در آن برپا بوده. اتاقی که تکیه زدن به کاشی های خنک دیوارهاد و هم نشینی دور تا دور حوض آبیش خیلی ها را به ذوق شعر سرودن وادار میکرده. در قسمت زیرین بنا نیز سردابه ای وجود دارد.

عمارت سرای بدیع ( خانه حاج رسولی ها)
عمارت سرای بدیع ( خانه حاج رسولی ها)
عمارت سرای بدیع ( خانه حاج رسولی ها)
عمارت سرای بدیع ( خانه حاج رسولی ها)
عمارت سرای بدیع ( خانه حاج رسولی ها)