عمارت رکیب خانه ( موزه ی هنرهای تزئینی)



عمارت رکیب خانه اصفهان یادگار به جا مانده از قرن ۱۱ هجری است که در نزدیکی بخش اعظمی از مکان‌های تاریخی این شهر قرار دارد. این عمارت همزمان با دوران حکومت شاه عباس اول ساخته شد. با توجه به نام این عمارت و با تکیه بر اسناد موجود از دوران صفویه، به نظر می‌رسد که در این مکان، معمولا لوازم لازم برای سوارکاری و اسب دوانی نگهداری می‌شدند

رکیب خانه به معنای رکاب و یراق آلات اسب است و چون در عصر صفوی این مکان جایگاه نگهداری وسایل و اشیاء اصطبل سلطنتی بوده به رکیب خانه مشهور است. این ساختمان زیبا دارای حیاطی است که فضای سبز دلنشینی با درختان زیبا در میانه آن قرار گرفته و در اطراف حیاط مستطیل گونه تالارهای و اتاق های فراوانی جای دارد. ساختمان بنا دارای طبقات فوقانی نیز هست و در سمت راست گوشه شرقی آن نیز برج زیبایی به چشم میخورد که علاوه بر استفاده از آن به عنوان یک کلاه فرنگی کاربردهای دیگری نیز داشته. شاه نشین این مجموعه از معماری و گچ بری ها و به ویژه آیینه کاری های بسیار دلپذیری برخوردار است. این ساختمان هم اکنون دفتر موزه و قسمت اداری موزه است.

همچنین نزدیک بناهای مشهوری همچون (تالار اشرف)،(کاخ چهلستون)،(توحید خانه) و (کاخ عالی قاپو) قرار دارد. این مجموعه شامل مجموعه ای از آثار هنری در زمینه های متفاوت است که امروزه در عمارت رکیب خانه نگهداری می شود و نمایشگاه های مختلفی در مناسبت های گوناگون هم در موزه برپا می شوند که اکثرا در زمینه ی هنرهای اسلامی همچون خوشنویسی و نقاشی قهوه خانه ای و.... هست. در حال حاضر گنجینه هنرهای تزئینی ایران با فضائی به مساحت 2600 متر و حدود 1200 متر فضای نمایشگاهی در هفت بخش دائمی ( بخش کتاب و خط / آثار لاکی و روغنی / دستبافته ها و رودوزی های سنتی / نگارگری/آثار فلزی / آبگینه و سفال و چینی / آثار چوبی) صدها اثر نفیس هنری را برای بازدید عموم ارائه کرده. بخش کتاب و خط : بخش کتاب مجموعه ای از قطعات خوشنویسی ، اوراق و مجلدات قرآن کریم ، احادیث و کتب ادعیه و اشعار است که به وسیله هنرمندان و خوشنویسان نامدار و بلند آوازه همچون محمدصادق خوانساری،میرعلی هروی ،محمدهاشم لوٌلوٌ اصفهانی وجود دارد. آثار لاکی و روغنی : بخش آثار لاکی مجموعه زیبایی از انواع اشیاء لاکی مذهبی ريال قلمدان ها ، جای طومار،قاب های آئینه، تراز و جلد آلبوم و.... است که از استادانی مثل صادق میرزا بابای شیرازی سمیری ، فتح الله شیرازی و آقا نجفعلی اصفهانی به یادگار مانده و با نقوش مختلف گل و مرغ ، تک چهره ، صورت سازی، ترنج و سرترنج ، شکارگاه و فرهنگ عامه زینت یافته.

دست بافته ها و رو دوزی های سنتی : در این بخش منسوجات متنوع و کم نظیری از نمونه های آثار دوره صفوی و قاجار وجود دارد. این آثار اغلب در مرکزهای بافندگی ایران یعنی یزد ، اصفهان ، کرمان و کاشان بافته شده اند و انواع زری دوزی ،ترمه،شال،مخمل،اطلس، تافته و....که به صورت تابلو ، لباس، کیسه پول،سفره قند، جای شانه، قلمدان، جای تربت،چارقد،سوزنی،سجاده،پرده،رومیزی و.... مورد استفاده قرار می گرفتند و به شیوه ی مختلف گلابتون دوزی،قلاب دوزی، پولک دوزی،زغره دوزی(سرمه دوزی روی ترمه) ، مشبک دوزی ، گل خامه دوزی، نقره دوزی و.... زینت یافته. قلمکاری های ساخت اصفهان از دیگر آثاری است که در این موزه به نمایش گذاشته شده و هچنین قالیچه معروف (بشریت) و (شکار چرخ) که از آثار مرحوم استاد عیسی بهادری هستند نیز در این موزه نگهداری می شود. نگارگری: در بخش نگارگری ایرانی سبک ها و شیوه های مختلف به نمایش گذاشته شده از جمله آنها مینیاتورهای هرات ، اصفهانی و تبریز و تک چهره های قاجاری هستند. تابلو ارزشمند و نفیس (چوگان) اثر استاد حاج آقا امامی اصفهانی که به شیوه ی سوخته و معرق و مینیاتور روی چرم خلق شده وجود دارد.

بخش آثار فلزی : بخش آثار فلزی شامل زیورهای طلا و نقره ، کمربندو قلاب کمر، قاب دعا، انواع قوطی ،قفل و قلمدان،سرقلیان،قاب آیینه،باروت دان،آفتابه و لگن،عود سوز،جام های چهل کلید،خنجر،قیچی و چاقو و... هست که به شیوه های مختلف ریخته گری،مشبک کاری،چکش کاری،ترصیع و ملیله و قلمزنی ساخته شده اند و با سنگ های گرانقیمت تزئین شده اند. بخش آثار چوبی: در این بخش شاهد آثار نفیسی از صنایع چوبی مثل خاتم سازی ،منبت کاری،مشبک و معرق هستیم که نمونه هایی از جمله انواع قاب آیینه ، گلچه کفش عروس،رحل و جعبه قرآن ، زیر عمامه،قلمدان ، جعبه آرایش ،قاشق و ملاقه های دوغ خوری، شربت خوری و.... هستند. بخش آبگینه: در این بخش مجموعه ای از کریستال های تراش دار با نقش افزوده و انواع شیشه (عطردان، پیاله) مربوط به سده 3 تا 6 هجری قمری ساخت گرگان به نمایاش گذاشته شده.

عمارت رکیب خانه ( موزه ی هنرهای تزئینی)
عمارت رکیب خانه ( موزه ی هنرهای تزئینی)
عمارت رکیب خانه ( موزه ی هنرهای تزئینی)
عمارت رکیب خانه ( موزه ی هنرهای تزئینی)
عمارت رکیب خانه ( موزه ی هنرهای تزئینی)
عمارت رکیب خانه ( موزه ی هنرهای تزئینی)